Liệu chúng ta có nên nuôi dạy con theo phong cách “mẹ Hổ”?

Bạn đã bao giờ nghe đến chuyện dạy con theo phong cách "mẹ Hổ" chưa? Những người đã đọc thì chắc hẳn không phải ai cũng đồng tình với phương pháp dạy con này, thậm chí có người còn phản đối gay gắt. Vậy nuôi dạy con theo phong cách "mẹ Hổ" là gì? Tại sao nó lại nhận được những phản ứng trái chiều như vậy?

 

Dạy con theo phong cách "mẹ Hổ" là gì?

Khái niệm "mẹ Hổ" bắt nguồn từ câu chuyện dạy con được đề cập trong cuốn sách "Bài ca chiến đấu của Bà Mẹ Hổ" của giáo sư luật Đại học Yale - bà Amy Chua. Trong cuốn sách này, tác giả Chua kể lại cách rèn giũa nghiêm khắc hai cô con gái là Sophia và Lulu theo phương pháp giáo dục kiểu Trung Quốc mà bà thừa hưởng từ chính cha mẹ mình.

Bà Amy Chua giải thích rằng "mẹ Hổ" là "biểu tượng sinh động về sức mạnh và quyền lực", gợi cảm giác vừa đáng sợ vừa đáng kính. Coi mình là một "mẹ Hổ", bà Chua giữ quyền quyết định tuyệt đối trong mọi hoạt động của con, đưa ra yêu cầu khắt khe trong việc học tập, mắng mỏ nếu cần thiết để thúc đẩy chúng nỗ lực hơn nữa.

Chính vì vậy, hai cô con gái của bà không bao giờ được phép dự tiệc qua đêm ở nhà bạn, tụ tập bạn bè, xem tivi, hoặc tự chọn các hoạt động ngoại khóa. Chúng phải dẫn đầu lớp ở tất cả các môn học (trừ thể dục và kịch) và không được nhận điểm nào dưới điểm A. Theo giải thích của bà Chua, các bậc cha mẹ Trung Quốc tin rằng trách nhiệm của họ là đảm bảo thành tích học tập của con mình là ưu tiên số 1.

 

(Ảnh: classlifestyle)

 

Bà Chua cho rằng các bậc cha mẹ phương Tây với cách giáo dục đề cao tính tự trọng và tự do ngôn luận đã khiến con cái họ "cam tâm" làm những kẻ tầm thường. Theo quan điểm của bà: "Cha mẹ phương Tây chú trọng tới tâm lý con cái, cha mẹ Trung Quốc thì không. Họ tỏ ra mạnh mẽ, không dễ thỏa hiệp, và kết quả là họ hành xử cũng khác". Nếu con cái không đạt kết quả thi như ý, phụ huynh Trung Quốc sẽ cho rằng chúng học chưa đủ chăm.

Bà Chua cho hay: "Điều này giải thích lý do bà luôn dùng biện pháp mắng mỏ, đánh đòn, làm con xấu hổ khi chúng chưa đạt điểm cao. Một "mẹ Hổ" cũng cần phải có "tinh thần thép" để không thỏa hiệp trước ý thích của con cái bởi vì trong mọi lĩnh vực, muốn có được kết quả tốt, ta phải chăm chỉ rèn luyện, trong khi bọn trẻ không bao giờ tự giác chăm chỉ cả".

Từ đó, bà Chua khẳng định trẻ em phương Tây không hạnh phúc hơn trẻ em Trung Quốc và các cô con gái của bà là nỗi ghen tị của hàng xóm và bạn bè, vì tư thế đĩnh đạc và những thành tựu âm nhạc, thể thao, học tập mà chúng đạt được.

Quan điểm dạy con của bà Chua đã vấp phải nhiều ý kiến trái chiều. Một bên phản đối kịch liệt cách giáo dục con của bà và cho rằng "nuôi dạy con như vậy chẳng khác nào ngược đãi chúng", "cách dạy con của người phụ nữ này khiến tôi nhớ đến bà mẹ tàn bạo trong Mommy Dearest”. Trong khi số khác lại hưởng ứng cách làm này của bà: "Cách dạy con của bà ấy sẽ giúp bọn trẻ hình thành tính tổ chức, kỷ luật và nguyên tắc làm việc", "Không có gì sai trái khi bố mẹ kỳ vọng cao ở con cái, miễn là lúc nào bạn cũng yêu thương chúng".

 

(Ảnh: okuhaber)

 

Các bà mẹ Việt Nam học gì từ "mẹ Hổ"?

"Vậy các bà mẹ Việt Nam học gì từ "mẹ Hổ"? Đó chính là có quan điểm rõ ràng trong việc dạy con, sự hoạch định mục tiêu, định hướng tương lai cho con, xây dựng và thực hiện hệ thống các chuẩn mực cần tuân thủ.

Đành rằng để con cái phát triển tự nhiên là tốt, nhưng chắc chắn là trẻ con không thể biết rõ cái gì không tốt, tốt, hay tốt hơn cho chúng bằng cha mẹ. Người lớn luôn có kinh nghiệm nào đó và vì vậy họ cần phải dùng kinh nghiệm đó giúp trẻ, không thể phó mặc cho số phận. Ở Việt Nam, các bậc phụ huynh có thể học tập cách dạy con này trong gia đình của GS Trần Văn Khê, GS Ngô Bảo Châu,...

Và để cùng với con cái đạt được mục tiêu, cha mẹ cần xác định quan điểm chung thống nhất, rõ ràng trong chuyện dạy con. Quan niệm dạy con theo kiểu Trung Hoa và bài bác kiểu phương Tây của "mẹ Hổ" có thể đúng hoặc chưa đúng, nhưng trên hết, từ quan niệm đó "mẹ Hổ" đã có những nguyên tắc của riêng mình.